Stikstof

Stikstof is van levensbelang: zonder stikstof zou er geen leven op aarde zijn. Een teveel aan stikstof is helaas slecht voor kwaliteit van natuur, lucht en water. En daarmee uiteindelijk ook voor onze voedselvoorziening, economie, gezondheid en leefomgeving. Samen met onze gebiedspartners werken we aan een integrale aanpak voor natuur, stikstof, water en klimaat in het Provinciaal Programma Landelijk Gebied Overijssel (PPLG). 

Wat is precies het stikstofprobleem? 

Stikstof wordt samen met zuurstof of waterstof omgezet in stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3). Deze stikstof is onmisbaar voor alle vormen van leven op aarde, maar wordt schadelijk als er te veel van is. Vooral het verkeer en de industrie zorgen voor uitstoot van stikstofoxiden. Ammoniak komt voornamelijk vrij door mest. De volgende animatie geeft uitleg over het stikstofprobleem. 

Afbeelding van het begin van de video over Stikstofruimte bij provincies

PPLG Overijssel

We moeten in Nederland stikstof en broeikasgassen verminderen en water- en bodemkwaliteit en biodiversiteit verbeteren. Stuk voor stuk complexe natuur- en klimaatopgaven die het platteland direct raken, met elkaar verbonden zijn en tegelijkertijd worden gerealiseerd. Met het Nationaal Programma Landelijk Gebied zet het Rijk in op een integrale aanpak voor natuur, water en klimaat. Daarom bundelen wij in Overijssel onze kennis en ervaringen van het landelijk gebied. Dat doen we in het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) Overijssel. Ondertussen blijven we maatregelen nemen om de natuur te herstellen en versterken. 

Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG)

Maatregelen natuurherstel

Natuurherstelmaatregelen maken de natuur beter bestand tegen de schadelijke effecten van te veel stikstof. Het doel van de natuurherstelmaatregelen is behoud, en waar nodig herstel, van natuur. Voorbeelden van maatregelen zijn afvoer van stikstofrijk materiaal door extra maaien, afgraven van een deel van de bodem door plaggen en verhoging van het grondwaterpeil. 

We hebben in Overijssel 24 beschermde natuurgebieden: dat zijn de Natura 2000-gebieden. Deze gebieden maken deel uit van het Europese Natura 2000-netwerk. We maken de kwetsbare natuur in deze gebieden sterker. Deze opdracht noemen we in Overijssel de Ontwikkelopgave Natura 2000.

Verminderen stikstofemissie

Hoewel we in het PPLG Overijssel een gebiedsgerichte aanpak hanteren voor de opgaven in het landelijk gebied is aanvullend beleid nodig om het kabinetsdoel voor vermindering van de stikstofdepositie binnen bereik te brengen. Het Rijk neemt sinds 2019 bronmaatregelen per sector die in heel Nederland zijn in te zetten om de natuur te verbeteren en ruimte te geven aan economische activiteiten. In 2021 is de stikstofopgave opgenomen in de Wet Stikstofreductie en Natuurverbetering. De aanpak werkt het Rijk op dit moment nader uit. Om rechtsgelijkheid en een gelijk speelveld voor alle bedrijven te borgen zijn aanvullende maatregelen op landelijk niveau nodig en mogelijk, bijvoorbeeld een maximale veebezetting of een maximale emissienorm.

Stikstofaanpak van het Rijk

Innovatie

Innovatie heeft in het verleden een belangrijke bijdrage geleverd aan het verminderen van de stikstofemissies en zal dit ook in de toekomst blijven doen. Door technische maatregelen en/of een emissiearme bedrijfsvoering kan de uitstoot op bedrijfsniveau verder worden teruggedrongen. In Overijssel is subsidie beschikbaar voor onder meer agrarisch ondernemers, natuur- en landschapsorganisaties, overheden en samenwerkingsverbanden, voor activiteiten die bijdragen aan een slimme veerkrachtige landbouw, milieu-, biodiversiteits- en klimaatdoelen en brede plattelandsontwikkeling.

Vergunningverlening, toezicht en handhaving 

Wie iets wil ondernemen waardoor mogelijk stikstof terecht komt in een Natura 2000-gebied, heeft hiervoor een vergunning nodig volgens de Omgevingswet of een ander toestemmingsbesluit. De aanpak van het stikstofprobleem is zowel landelijk als in de provincie constant in beweging. Er verschijnen veel rapporten en er worden door rechtbanken en de Raad van State veel uitspraken gedaan die (ook) betrekking hebben op stikstof. Voor vergunningverlening (met extern salderen), toezicht en handhaving van de Omgevingswet in Overijssel is de Provincie Overijssel het bevoegd gezag.

Stikstof: vergunningverlening, toezicht en handhaving

Ook is er een specifieke aanpak voor ondernemers die in het verleden geen vergunning hebben aangevraagd, maar een zogenaamde PAS-melding hebben gedaan. 

Data over stikstof

We maken gebruik van de landelijke gegevens van het RIVM en andere bronnen om een goed beeld te krijgen van de uitstoot en neerslag van stikstof per gebied. Provincie Overijssel beschikt ook zelf over een uitgebreide Digitale database stikstofVerwijst naar een andere website.