Verslagen, werkplan en begroting CRO TA

De commissie heeft als taak om door overleg met diverse betrokkenen een gebruik van de luchthaven te bevorderen dat zoveel mogelijk recht doet aan de belangen van die betrokkenen door:

• het uitwisselen van informatie tussen betrokkenen over het feitelijke en voorziene gebruik van de luchthaven;
• het geven van advies aan betrokken partijen over het voorkomen van en omgaan met klachten over het gebruik van de luchthaven;
• het geven van advies aan het bevoegd gezag over het (ontwerp) luchthavenbesluit of wijziging daarvan;
• het geven van advies aan het bevoegd gezag, over het uitoefenen van toezicht op de uitvoering van het luchthavenbesluit; De commissie treedt bij het uitvoeren van haar taak niet in de bevoegdheden en
  rechten van de in haar vertegenwoordigende organen en organisaties.

Informatievoorziening

• Gegevensanalyse: Bespreken van gegevens over geluidsituatie, starts en landingen, en klachten.
• Rapportage: Regelmatige rapportage aan de provincie Overijssel en andere betrokken partijen.

Adviesrol van de CRO Twente Airport

Gevraagd en ongevraagd advies: De commissie adviseert binnen het kader van de verordening CRO TA, zowel op verzoek als op eigen initiatief.

Frequente vergaderingen

• Vergadermomenten: De CRO vergadert twee keer per jaar. Voor 2025 was dit 18 april 2025 en wordt dit 18 september 2025.
• Locatie: De overleggen vinden plaats bij gemeente Dinkelland en zijn openbaar
• Tijdstip: De overleggen staan gepland van 19.00 – 21.00 uur in de Raadzaal.
• Extra overleggen: Indien ten minste een derde van de zitting hebbende leden van de CRO de wens tot een vergadering aan de voorzitter kenbaar maakt, schrijft de voorzitter binnen vier weken een vergadering uit.
• Rol secretaris: De secretaris draagt zorg voor de organisatie van de vergadering en stelt de leden van de commissie op de hoogte van de datum, plaats en tijd van een vergadering en wordt ten minste twee weken vóór de datum van de vergadering gedeeld met de leden. De secretaris draagt er zorg voor dat belangstellenden op de hoogte zijn van de vergadering.

Communicatie

• Omwonenden en actiegroepen: Informatievoorziening via vertegenwoordigers in de CRO TA.
• Website: Onderhouden van een website met relevante informatie en documenten voor belanghebbenden en belangstellenden: www.overijssel.nl/crotaVerwijst naar een andere website
• Documentbeheer: Beheer van documenten en informatie door de secretaris, met voorkeur voor verwijzingen naar primaire bronnen.

Reglement met Nadere Regels

• Huishoudelijk reglement: Handhaven van het reglement dat in 2017 is vastgesteld en goedgekeurd door gedeputeerde staten van Overijssel.

Begroting 2025

In bijlage 2 is de begroting voor 2025 opgenomen. Tezamen met het werkplan 2025 is de begroting schriftelijk vastgesteld door de CRO TA. Het werkplan met de begroting is door teamleider NMCO goedgekeurd. Overgebleven saldo van de begroting wordt niet meegenomen naar volgende jaar. (lees: geen oppotgeld).

• Samenstelling CRO TA per januari 2025

In de Verordening CRO TA zoals door provinciale staten van Overijssel op 1 maart 2017 is vastgesteld is opgenomen dat de provincie een budget vast stelt ten behoeve van de CRO TA (art 9) voor vertegenwoordigers omwonenden en een voor het secretariaat. Tevens voorziet de Verordening CRO TA in reis- en verblijfskosten van leden van de commissie en een vergoeding voor de voorzitter voor het bijwonen van de vergaderingen. De posten zijn ramingen. Overgebleven saldo van de begroting wordt niet meegenomen naar volgende begrotingen (lees: geen oppotgeld).

In de bevoegdhedenlijst is opgenomen dat Gedeputeerde Staten de teamleider NMCO heeft gemandateerd om het werkplan en de begroting goed te keuren. Op 9 december 2024 heeft de teamleider NMCO, Dirk Janssen het werkplan de begroting goedgekeurd.

• Werkbudget vertegenwoordigers omwonenden € 2.000,00

Werkbudget secretariaat

• Kosten vergaderruimten € 1.500,00
• Reis en verblijfskosten leden € 1.000,00
• Vergoeding voorzitter € 500,00
• Kosten extern onderzoek/advies € 5.000,00
• Totaal € 10.000,00

Locatie : Gemeente Dinkelland, Nicolaasplein 5, 7591 MA Denekamp

Genodigden:

• Baloeboen, Latoyah: secretaris, provincie Overijssel
• Bennen, Adriaan, adviseur Luchtvaartzaken, provincie Overijssel
• Brand, Benno: voorzitter
• Christenhusz, Rob: lid namens B&W Oldenzaal
• Dirckinck, Hans: namens omwonenden Oldenzaal
• Melief, Thijs: vicevoorzitter/ lid namens omwonenden Enschede
• Pohlmann, Hans: lid namens de terrein beherende organisaties
• Snellenberg, Ton van: waarnemend directeur Twente Airport/ Technology Base
• Steen, Hanneke: lid namens B&W Hengelo
• Steenbergen, Niel: lid namens omwonenden Dinkelland

Gasten:

Schuurman, Jeroen: beleidsontwikkelaar Stedelijk gebied. Retail en binnensteden

Bennen, Adriaan: adviseur Luchtvaartzaken en NPRD, provincie Overijssel

Stapel, Anouk: strategische adviseur omgevingsmanagement

Giesen, Wouter: beleidsmedewerker NPRD/ Militair

Hemmelder, Roy: Kolonel NPRD

Afwezig:

• Jajan, Malkis: namens B&W Enschede (vervanger Jeroen Dieptemaat)
• Melief, Thijs: vice-voorzitter/ lid namens omwonenden Enschede

Opening

De voorzitter, de heer Brand opent de vergadering. Hij blikt kort terug naar de vorige vergadering en geeft aan dat deze vergadering toch nog in een informele setting zal plaatsvinden. Ook kondigt de voorzitter aan dat er vanaf volgend jaar er 2 momenten gepland staan waarop we elkaar weer treffen. De vergaderingen in 2025 vinden plaats op 17 april en 18 september 2025. Gezien het aantal gasten stelt de voorzitter, de heer Brand een ieder in de gelegenheid zich voor te stellen. Onze gast, Kolonel de heer R. (Roy) Hemmelder vraagt hoe en wanneer de CRO voor Twente Airport tot stand is gekomen. De voorzitter, de heer Brand licht dit kort toe.

Mededeling:

De secretaris heeft het voorstel gedaan om agendapunt 4 en 5 om te wisselen.

Wethouder Jajan van Enschede, vervanger van Wethouder Diepemaat is afwezig in verband met vakantie.

Vaststellen verslag/actielijst 11.07.24

De heer Steenbergen maakt allereerst bekend dat hij het erg prettig vond dat het verslag van de vorige vergadering al binnen een week met de CRO TA is gedeeld. Zijn complimenten aan de secretaris. De heer Steenbergen merkte wel op dat zijn naam verkeerd was gespeld in het verslag; het moet Niel Steenbergen zijn i.p.v. Niels Steenbergen. De heer Steenbergen merkte ook op dat de opmerkingen onder de discussie over de voortgang van de CRO TA bijeenkomst niet correct zijn. Hij verduidelijkte dat de heer T. Melief, als de belanghebbende van de inwoners van Enschede per 26 september 2019 lid is van de CRO TA. De heer Steenbergen en de heer Brand zijn sinds de oprichting lid van de commissie, die formeel werd opgericht op 28 september 2017. De eerste vergadering van de CRO TA heeft plaatsgevonden op 29 september 2017. Daarop volgend hebben er nog enkele bijeenkomsten plaatsgevonden, maar vanwege de coronapandemie heeft dit wat langer stilgelegen dan in feite de bedoeling was. Met deze wijzigingen/ opmerkingen is het verslag goedgekeurd.

Defensie groeit, om klaar te staan voor dreigingen nu en in de toekomst. Voor die groei heeft Defensie meer ruimte nodig in Nederland. Meer ruimte om te oefenen, voor infrastructuur, munitieopslag en voor nieuwe of aangepaste vergunningen. Het ministerie van Defensie heeft aangeboden om tijdens de CRO TA wat te komen vertellen over het NPRD. Kolonel de heer R. (Roy) Hemmelder, de heer W. (Wouter) Giesen, beleidsmedewerker/ Militair NRPD en mevrouw A. (Anouk) Stapel, zijn vervolgens uitgenodigd om aan te sluiten bij de CRO TA-vergadering om een toelichting te komen geven.

Onderstaand een korte samenvatting van wat er is besproken.

Identificatie van Locaties:

• Er wordt gewerkt aan het identificeren van 30 geschikte locaties in Nederland voor defensiebehoeften.
• De definitieve besluitvorming door het kabinet staat gepland voor het eerste kwartaal van volgend jaar.
• Enkele locaties zijn al uitgesloten als voorkeursoptie.

PlanMER-procedure:

• De planMER-procedure (milieueffectrapportage) wordt opgestart, met besluitvorming volgend voorjaar.
• Er is gekozen voor een participatief proces met inspraak en informatiebijeenkomsten, wat een jaar voorbereiding heeft gekost.

Andere Behoeften:

• Voor andere behoeften wordt een beknopter traject gevolgd.
• Zorgvuldigheid en snelheid staan soms onder spanning, maar objectiviteit blijft voorop staan.

Selectie van Locaties:

• De inspraak en bestuurlijk overleg hebben geleid tot een eerste selectie van zeven locaties.
• De ontwerp nationale beleidsvisie met voorkeurslocaties zal op 31 maart 2024 worden gepresenteerd, afhankelijk van bestuurlijke afstemming.

Onderzoeksbureau Antea Group:

• De selectie werd uitgevoerd door het onderzoeksbureau Antea Group, dat begin volgend jaar met resultaten komt.
• De betrokken regio’s kunnen hun belangen meenemen in de besluitvorming.

Specifieke Locaties:

• Voor specifieke locaties zoals Airport Lelystad wordt ook gekeken naar bijkomende aspecten, zoals de impact van een eventuele sprinttreinverbinding.
• Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft gevraagd om aanvullend onderzoek naar de impact hiervan.

Definitieve Besluitvorming:

• De definitieve besluitvorming ligt bij het kabinet, en andere afwegingen kunnen altijd nog leiden tot een herbeoordeling.
• Locaties in kleur op de kaart worden verder onderzocht; locaties in grijs worden uitgesloten.

Helikopterlandingsplaatsen en Vliegbewegingen:

• De kaart toont locaties voor helikopterlandingsplaatsen, vliegtuigen, en jachtvliegtuigen, evenals defensiebehoeften in Overijssel.
• Het programma onderzoekt ook het ACE-concept om vliegtuigen tijdens een conflict snel te kunnen rouleren.

Wat is ACE? Agile Combat Employment (ACE) is een doctrine van de NAVO die de veerkracht en overlevingskansen van luchtoperaties vergroot door gebruik te maken van duurzame en onvoorziene voorwaartse operationele bases. Dit verhoogt de operationele flexibiliteit en bemoeilijkt de targeting-processen van tegenstanders. ACE maakt gebruik van multi-capabele piloten die verschillende rollen vervullen om een maximaal gevechtseffect met een minimale voetafdruk te bereiken. Het concept is getest en ontwikkeld door Amerikaanse en Britse strijdkrachten in verschillende regio’s, en dient als afschrikmiddel voor agressors, wat de geloofwaardigheid en flexibiliteit van de NAVO-luchtmacht vergroot.

Drones en Oefenterreinen:

• Drones en hun stationering worden niet onderzocht, maar er is wel belangstelling voor inzet op oefenterreinen, zoals Deelen.
• Er zijn uitdagingen voor het volle Nederlandse luchtruim.

Bestuurlijk Overleg:

• Op 2 december 2024 is een Bestuurlijk Overleg gepland waar provincies en gemeenten voor uitgenodigd zijn.
• De secretaris zal intern controleren wie is uitgenodigd en of de gemeenten binnen de CRO een uitnodiging hebben gehad.

Geluidsoverlast en Woningbouw:

• Geluidsoverlast is een complex onderwerp, vooral voor Twente Airport.
• Verschillende perspectieven en aspecten, zoals woningbouw en natuur, worden meegenomen in de afwegingen.

Website-informatie:

• Meer informatie over het NPRD is beschikbaar op de website www.defensie.nlVerwijst naar een andere website.
• Meer informatie over locatie-alternatieven zijn in een bundel opgenomen.

Deze locatie-alternatieven zijn na een traject van inspraak en informatiebijeenkomsten tot stand gekomen.

Onderstaand de stappen in het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie, waarbij bovenstaande informatie gedeeltelijk in terug te lezen is.

Oktober tot en met december 2024

1. Gesprekken voorlopige voorkeursalternatieven en meer informatiebijeenkomsten
2. De eerste onderzoeksresultaten naar de invloed van een ruimtebehoefte op omgeving, milieu, geluid en natuur zijn gereed. Defensie bespreekt deze voorlopige onderzoeksresultaten met de medeoverheden via zogeheten bestuurlijke overleggen. Daar wisselt Defensie ook ideeën uit over mogelijke andere locaties voor hun behoeften (voorkeursalternatieven).
3. Defensie houdt in deze periode ook extra informatiebijeenkomsten over behoeften de groei van bestaande defensieterreinen en over nieuwe onderzoek locaties.

Begin 2025

1. Plan- milieueffectrapportage klaar en vaststellen en reageren op Ontwerp Nationale Beleidsvisie NPRD
2. Defensie rondt de Plan- milieueffectrapportage (PlanMER) af. Hierin staan de onderzoeksresultaten van de verschillende ruimtebehoeften van Defensie. Deze worden meegenomen in het Ontwerp Nationale Beleidsvisie Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). Daarin komen de voorkeurslocaties te staan van de verschillende ruimtebehoeften. En ook hoe de keuze voor die voorkeurslocaties is gemaakt, bijvoorbeeld met informatie vanuit de omgeving, gemeenten, provincies, bedrijven en stakeholders.
3. Als het kabinet akkoord is met dit document, kunt u erop reageren (zienswijze indienen) via defensie.nl.

Tweede helft 2025

1. Nota van Antwoord en vaststellen Nationale Beleidsvisie NPRD
2. Defensie publiceert een Nota van Antwoord met daarin haar reactie op de ingediende zienswijzen op het Ontwerp Nationale Beleidsvisie Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD). De informatie uit de zienswijzen en de reactie zullen worden gebruikt als aanvulling en aanpassingen. Als dat klaar is, stelt het kabinet de Nationale Beleidsvisie NPRD definitief vast.
3. Daarna starten de verschillende projecten van de ruimtebehoeften. Hoe dat verloopt en hoe daar inspraak op mogelijk is verschilt per project, en wordt tegen die tijd bekendgemaakt.

De heer Schuurman geeft een toelichting op de verordening over het luchthavenbesluit en de noodzaak tot aanpassingen van de verordening. De verordening regelt de structuur en het samenwerkingsproces van de CRO TA, maar bevat enkele leemtes die bij de oprichting niet voorzien waren. Provinciale Staten zijn bevoegd gezag voor de verordening en dienen uiteindelijk de wijzigingen goed te keuren.

Voorzitter en Stemrecht

Er is een onafhankelijke voorzitter gekozen uit de kring van de Commissie Regionaal Overleg (CRO), maar deze heeft geen stemrecht. In eerste instantie wilde de CRO de verordening wijzigen en de voorzitter stemrecht geven. Dit is overigens niet nodig, dit aangezien de gemeente Dinkelland een extra vertegenwoordiger krijgt binnen de CRO.

Benoeming en Samenstelling Commissie

De huidige benoemingsprocedure houdt in dat de Provinciale Staten de voorzitter benoemen, die vervolgens zelf de andere leden benoemt. Er wordt voorgesteld om de Commissie zelf haar voorzitter en leden in meerderheid te laten kiezen. Dit sluit beter aan bij de huidige situatie, waarbij de commissieleden vaak op voordracht vanuit een organisatie of de CRO worden aangesteld.

Rol van de Provincie

De provincie heeft geen formele rol binnen de CRO en is ook geen lid, gezien haar rol als bevoegd gezag. De provincie zorgt wel voor het secretariaat van de CRO en heeft de bevoegdheid om het jaarplan en de begroting goed te keuren, dit aangezien de provincie de financiële middelen beschikbaar stelt. Vertegenwoordigers van de provincie kunnen als vaste gast deelnemen aan de vergaderingen zonder stemrecht. Vanuit de CRO wordt aangegeven dat het zeer op prijs wordt gesteld dat de verantwoordelijk portefeuillehouder vanuit de provincie ook zitting neemt in de CRO.

Actie: Jeroen Schuurman zal dit voorleggen aan de gedeputeerde voor luchtvaartzaken in de persoon van Tijs de Bree.

Update 17/12/24 – Na afstemming tussen Gedeputeerde De Bree en Gedeputeerde Hoogland, is besloten dat Gedeputeerde de heer E. (Erwin) Hoogland GS vertegenwoordigt in dit gremium. Indien nodig kan de heer De Bree op afroep (vanuit de algemene portefeuille luchtvaart) aansluiten.

Vertegenwoordiging van Omwonenden

De omwonenden worden vertegenwoordigd door personen die zijn voorgedragen door de verschillende gemeentelijke colleges van B&W. De vertegenwoordigers zijn aangesteld door gemeenten als Oldenzaal, Enschede en Dinkelland. Bij afwezigheid van een vaste vertegenwoordiger wordt er een vervanger aangewezen.

Route en Planning voor Aanpassing

De CRO is het eens met het wijzigen van de verordening. Het concept wordt opgesteld door de heer Schuurman in samenwerking met de secretaris en zal via een schriftelijke consultatie worden vastgesteld door de leden van de CRO om vervolgens aan Provinciale Staten aan te bieden ter goedkeuring.

Openstaande Vacatures De CRO heeft momenteel enkele vacatures, namelijk:

• Vertegenwoordiging namens een milieuorganisatie
• Vertegenwoordiging namens het college van B&W van Dinkelland

Invulling van de vacatures

Milieuorganisatie: In het verleden werd de milieuorganisatie vertegenwoordigd door de heer Mathijs Nijboer namens Natuur en Milieu Overijssel (NMO). Sinds zijn vertrek is er geen vervangend lid aangewezen. Zijn opvolger, mevrouw Andrea Kuiper-Vos, zal door de secretaris benaderd worden met de vraag of zij zitting wil nemen in de CRO TA.

B&W Dinkelland: De heer Brand, die momenteel als voorzitter van de CRO TA fungeert, was oorspronkelijk aangewezen door het college van B&W van Dinkelland. Aangezien hij nu de voorzittersrol vervult, zal er een vervangend lid worden aangewezen namens B&W Dinkelland. De voorzitter heeft aangegeven dat dit punt is besproken met het college en dat er binnenkort een opvolger bekend zal worden gemaakt.

Namens milieuorganisatie

Conclusie De aanstellingen van de vertegenwoordiger namens NMO en het nieuwe lid voor B&W Dinkelland en B&W Enschede worden spoedig afgerond, waarna de CRO-ledenlijst weer compleet is.

Rondvraag

De secretaris meldt dat er een webpagina wordt opgezet op www.overijssel.nl, waar informatie over de CRO beschikbaar gesteld wordt. Hierop wordt onder andere de data van openbare vergaderingen kenbaar gemaakt evenals de vergaderstukken, het werkplan, de begroting en het jaarverslag.

Om dit te realiseren, zal de secretaris in overleg gaan met de afdeling Communicatie van Overijssel en een plan opstellen. Dit plan wordt ter kennisname gedeeld met de CRO, waarna zij kan overgaan tot de uitvoering.

Afsluiting

De voorzitter sluit de vergadering en bedankt iedereen voor zijn of haar komst. De volgende (openbare) vergadering staat gepland op dinsdag 17 april 2025 in de Raadszaal van gemeente Dinkelland.

Actie door:

• De vertegenwoordiger namens NMO (Andrea Kuiper-Vos) benaderen en vragen zitting te nemen als lid van de CRO TA
• De heer B. Brand wordt voorgedragen als voorzitter.
• De heer T. Melief wordt voorgedragen als vicevoorzitter.
• De vergaderingen van CROTA vinden 2-jaarlijks plaats in het gemeentehuis van Dinkelland.

Locatie: Digitaal via Teams

Aanwezig:

• Baloeboen, Latoyah: secretaris, provincie Overijssel
• Brand, Benno: voorzitter
• Christenhusz, Rob: lid namens B&W Oldenzaal
• Kuiper-Vos, Andrea: lid namens Natuur en Milieu Overijssel
• Pohlmann, Hans: lid namens de terrein beherende organisaties
• Snellenberg, Ton van: waarnemend directeur Twente Airport/ Technology Base
• Steen, Hanneke: lid namens B&W Hengelo
• Steenbergen, Niel: lid namens omwonenden Dinkelland
• Way, Richard de: lid namens B&W Dinkelland

Gasten:

• Bierman, Carolien: Stichting Krachtig Twents Tegengeluid, secretaris
• Bouwmeester, Frank: gemeente Enschede
• Dijkhuizen, Cees: adviseur regionaal economisch beleid, provincie Overijssel
• Ensink, Peter: LTO
• Hoogland, Erwin: gedeputeerde provincie Overijssel - Economie, Internationaal, Defensie

Afwezig:

• Jajan, Malkis: lid namens B&W Enschede
• Melief, Thijs: vice-voorzitter/ lid namens omwonenden Enschede
• Dirckinck, Hans: lid namens omwonenden Oldenzaal
• Vuijk, Ronald: adviseur ruimte en defensie, provincie Overijssel
• Grootbromhaar, Alexandra: stichting Krachtig Twents Tegengeluid

De voorzitter opent de vergadering om 19.00 uur en geeft een korte terugblik op de periode waarin CRO TA enige tijd stil heeft gelegen. Hij benadrukt dat de commissie nu weer volop actief is. Deze eerste vergadering van dit jaar zou in eerste instantie plaatsvinden op 17 april 2025. Gezien de agenda van de voorzitter hebben we dit overleg moeten verplaatsen naar 22 april 2025.  

De voorzitter spreekt zijn dank uit aan gemeente Dinkelland voor het beschikbaar stellen van de vergaderruimte.

• a) Afwezigheid leden CRO TA
  Een aantal leden van de CRO TA hebben zich afgemeld, namelijk de heer Jajan, de heer Melief en de heer Dirckinck.   
• b) Informerende brief aan Provinciale Staten (vertrouwelijk)
  Er is een brief opgesteld om Provinciale Staten te informeren over de stand van zaken binnen CRO TA. De brief is ter kennisname aangenomen door de commissie en zal verder in routing gebracht worden om vervolgens de brief aan te bieden aan Provinciale Staten.

Tijdens deze vergadering zijn er 2 nieuwe leden benoemd. De commissie is uitgebreid met een lid namens een natuurorganisatie (Natuur en Milieu Overijssel), directeur Andrea Kuiper-Vos en een lid namens B&W Dinkelland, Wethouder Richard de Way. In de volgende vergadering zal Wethouder Jajan benoemd worden als lid van de CRO TA namens B&W Enschede.

De voorzitter geeft de nieuwe leden een korte uitleg over de vergaderfrequentie van de commissie, de vergaderlocatie en de taken van CRO TA. 

De heer De Way maakt kenbaar dat hij in het verslag (punt 5.3) als lid wordt vermeld, terwijl hij dit op het moment van de vergadering op 14 november 2024 geen officieel lid was.
Met deze opmerking zal het verslag worden aangepast en is met deze wijzigingen vastgesteld.

Ton van Snellenberg, vervangend directeur TechBase/Twente Airport heeft een presentatie gegeven over de visie en aanpak van TechBase en de huidige stand van zaken en het toekomstbeeld van Twente Airport. Twente Airport is een gebied van 150 hectare. Provincie Overijssel is bevoegd bezag van het luchthavenbesluit. Het Luchthavenbesluit laat 20.000 vliegbewegingen toe, waaronder 1.800 zakelijke vluchten. Het werkelijke aantal vliegbewegingen is aanzienlijk minder (rond 6.000 per jaar). Veel zakelijke vluchten worden geannuleerd omdat er geen satellietnavigatie beschikbaar is. In de presentatie is een overzicht opgenomen van de aantallen vliegbewegingen die in 2023/2024 hebben plaatsgevonden.

Er zijn ook een aantal ontwikkelrichtingen opgesteld, in samenwerking met marktpartijen. Het gaat om 4 pijlers, namelijk: zakelijk vliegen, vliegtuigonderhoud en parkeren, testen en onderzoek en verhuur vastgoed. Zoals bekend is Twente Airport in onderzoek voor activiteiten van Defensie vanuit het NPRD, met name toename van jachtvliegtuigcapaciteit, stationering van en corridors voor drones voor cargo (Twente Airport is nog in beeld als onderdeel van een corridor) en een korte/smalle onverharde landingsbaan tactisch luchttransport (deze is voor Twente Airport afgevallen).

Defensie zoek ruimte voor 2.300 extra sorties voor de periode van verhoogde waakzaamheid en paraatheid (Peace time Vigilence fase). Dat betekent een toename voor:

1. grootschalige NAVO-oefeningen;
2. Beddown van internationale vliegtuigen t.b.v. troepenopbouw; en
3. de Agile Combat Emplyment (ACE), een netwerk van diverse vliegvelden zodat vliegtuigen kunnen rouleren. 

In het plan-MER wordt onderzoek naar de alternatieven gedaan. Het plan-MER zal naar verwachting rond eind mei beschikbaar gesteld worden en dan zal kenbaar zijn voor welke behoefte Twente Airport in aanmerking komt. Meer hierover volgt onder agendapunt 5.

Momenteel zijn er meerdere vraagstukken die de revue passeren. In sheet 23 van de presentatie wordt dit in een goed overzicht weergegeven.

Het voornemen was om Defensie uit te nodigen bij deze vergadering om de commissie mee te nemen in eventuele besluitvorming, planning rond het NPRD. Omdat eventuele uitkomsten rond de plan-MER nog vertrouwelijk zijn, hebben ze ons hierin niet mee kunnen nemen. Wel hebben ze een schriftelijke toelichting ingediend. Deze toelichting is te bekijken op de webpagina van CRO TA, Bijlage agendapunt 5 - schriftelijke reactie Defensie NPRD.

Het belangrijkste bericht voor nu is dat op 29 januari 2025 de planning is bijgesteld. Een zorgvuldige afronding van het onderzoek vraagt meer tijd. Het Ontwerp NPRD verschijnt daarom eind mei in plaats van in het eerder gecommuniceerde eerste kwartaal van dit jaar. Dit beleidsstuk bevat de voorkeurlocaties die Defensie op het oog heeft. Daarvoor is echter nog verdiepend onderzoek nodig. Dat komt door aanvullende vragen en opgehaalde informatie uit bestuurlijke overleggen en informatiebijeenkomsten in het land. Onderstaand de verwijzing naar de kamerbrief hierover:
Kamerbrief bijstelling planning Nationaal Programma Ruimte voor DefensieVerwijst naar een andere website

Het openbaar stellen van het Ontwerp NPRD (naar verwachting eind mei) heeft overigens geen gevolgen voor de rest van de planning. Nadat het rapport gepubliceerd is zal de commissie in aanwezigheid van Defensie opnieuw een vergadering plannen (medio eerste week van juni) om het gesprek met elkaar aan te gaan over de uitkomsten.

Mevrouw Steen geeft aan dat het goed is dat Defensie ons op deze manier goed aangesloten houdt. Wel benadrukt ze dat het jammer is dat ze niet bij de vergadering aanwezig zijn om met elkaar het gesprek aan te gaan. Er zijn veel vragen vanuit de inwoners en het is belangrijk dat de inwoners, maar ook de bestuurders goed aangehaakt zijn, maar vooral ook blijven. Mevrouw Steen is daarom benieuwd hoe Defensie het bestuurlijke proces voor zich ziet.

De heer Christenhusz ondersteunt deze opmerking. Hij heeft als bestuurder ook te maken met de verstedelijksopgave en de publieke opinie van de inwoners van Oldenzaal. Het is daarmee een belangrijk statement om dit vanuit de gemeente bespreekbaar te maken.

De voorzitter geeft te kennen dat wij deze vraag/ zorgen meegeven aan Defensie met de vraag hier schriftelijk op te reageren. Na ontvangst van deze reactie wordt deze gedeeld met de commissie.

Zoals eerder vermeld zal de secretaris contact opnemen met Defensie om samen tot een datum te komen voor een volgend overleg in juni 2025.

Dit agendapunt is geagendeerd door gedeputeerde Hoogland van de provincie Overijssel. Allereerst heeft hij zijn waardering uitgesproken voor het voortvarend herstellen van de CROTA en maakt kenbaar dat hij graag wil aansluiten bij de volgende vergaderingen die gepland staan/gaan worden.

Gedeputeerde Hoogland is aangesloten om met de commissie het gesprek aan te gaan over de verwachtingen, belangen en ideeën rondom de luchthaven, mede in relatie tot een mogelijke toename van het gebruik door Defensie. Gedeputeerde Hoogland maakt de commissie kenbaar wat daarin voor de provincie belangrijk is volgens de kaders uit het coalitieakkoord ‘Schouder aan Schouder’.

Belangrijk zaken zijn o.a. het Luchthavenbesluit, maar ook de Verstedelijkingsstrategie voor Twente m.b.t. de randvoorwaarden die nodig zijn om de luchthaven toekomstbestendig te maken. Dit is onder andere een sluitende businesscase, realisatie van satelliet navigatie en groot baanonderhoud.

Gedeputeerde Hoogland maakt bekend dat in het coalitieakkoord ‘Schouder aan Schouder’ is opgenomen dat Gedeputeerde Staten het belangrijk vinden uitspraken af te dwingen van Provinciale Staten over de toekomst van de luchtbasis. Het doel is om in 2025 stabiliteit te bereiken, zodat de besluitvorming in de loop van 2025 of begin 2026 voorspoedig verloopt. In december 2023 werden we verrast door de Nota Ruimte, wat leidde tot een nationaal onderzoek naar de toekomst van de luchthaven. Binnen GS is besloten om dit onderzoek in 2025 voort te zetten, dit in afwachting van een ministerraadsbesluit.

In de presentatie van de heer Van Snellenberg is er al een duidelijk beeld geschetst over het toekomstbeeld van de luchthaven. Gedeputeerde Hoogland heeft nog 1 toevoeging hierop, namelijk de eis voor de drones. Daarnaast zijn er 2 belangrijke punten waar we rekening mee moeten houden.

1. Hoe zit de bestuurlijke besluitvorming in elkaar en hoe houden we CROTA betrokken?
2. Hoe kijken we aan tegen het maatschappelijke belang ten opzichte van de CROTA?

De heer Steenbergen vraagt zich af hoe de provincie garanties kan vragen bij ondernemers, gezien de verstrekte subsidies en hun belangstelling? Gedeputeerde Hoogland reageert dat er een gemeenschappelijke regeling is voor het bedrijventerrein, maar niet voor de luchthaven, die structureel verlies lijdt. De discussie over vliegbewegingen heeft wel gezorgd voor een gevuld bedrijventerrein. Momenteel zijn er gesprekken met ondernemers zonder toezeggingen, afhankelijk van groot onderhoud en satellietnavigatie.

De heer Pohlmann vraagt naar samenwerking voor groot onderhoud op satellietnavigatie? Gedeputeerde Hoogland geeft aan dat er een aantal opties zijn, waaronder gemeenschappelijk onderhoud door gemeente Enschede en provincie Overijssel. De heer Pohlmann geeft aan dat er een onderzoek loopt naar  de waterhuishouding en vraagt zich af hoe het een met het anders zich verhoudt. Wordt er rekening gehouden met een grootwatersysteem bij grootbaanonderhoud? Gedeputeerde Hoogland geeft aan dat hij verwacht dat dit het geval is, maar dit kan hij niet met zekerheid zeggen.
Mevrouw Steen benadrukt dat satellietnavigatie een voorwaarde is voor luchtvaartexploitatie en dat inwoners zich bezighouden met de stappen die Defensie zet als het gaat om de planning rond het NPRD. Gedeputeerde Hoogland legt uit dat de aanvraag Performace Based Navigation (hierna PBN) losstaat van NPRD, maar dat dit een proces is wat parallel loopt aan elkaar. Als Defensie besluit niets te doen rond het NPRD, dan blijft het PBN-proces wel doorlopen.

Mevrouw Bierman (gast) maakt zich ernstige zorgen over het nieuwe wetsvoorstel "Wet op gereedheid" en de impact op stikstofnormen voor boeren. Gedeputeerde Hoogland geeft aan dat de wet nog niet openbaar is, maar dat hij dit zeker zal volgen. Mevrouw Bierman verwijst naar het artikel dat op 31 maart 2025 is verschenen op de NOS-pagina. Als de Wet op de gereedheid komt, dan betekent dat dit de nodige consequenties heeft voor de stikstof-norm. Ze vraagt zich af hoe dit uitkomt voor de boeren, ze worden nu namelijk erg kort gehouden. Onderstaand de verwijzing naar het desbetreffende artikel. Defensie wil uitzondering op milieuregels om te groeien 'voor het vaderland'Verwijst naar een andere website Naar aanleiding van dit artikel heeft mevrouw Bierman op 8 mei 2025 een gesprek met Defensie. Dit gesprek is met Majoor Olthof van de afdeling Leefomgeving en een collega P.J.R Baeten. Dit gesprek is een vervolg op een afspraak van 4 maart met Majoor Olthof en Kolonel van der Leij.

De heer Ensink van LTO (gast) maakt kenbaar dat hij graag wil toetreden als lid van de CROTA. De Voorzitter geeft aan dat we hier niet direct een uitspaak over kunnen doen en dat dit eerst besproken moet worden. In de verordening is namelijk opgenomen welke partijen zitting kunnnen nemen in de commissie. We moeten er namelijk voor waken dat de commissie te groot wordt. Gedeputeerde Hoogland geeft aan deze wens te begrijpen, maar wil de commissie wel meegeven dat als we een belangenorganisatie toevoegen er mogelijk meerdere verzoeken volgen. De voorzitter maakt de terechte opmerking dat de heer Ensink ten alle tijden kan aansluiten bij de vergadering(en) omdat deze openbaar zijn. Mevrouw Steen doet het procesvoorstel om zijn wens in de volgende vergadering met elkaar te bespreken. Het verzoek aan de heer Ensink om zijn wens schriftelijk toe te lichten en in te dienen bij de secretaris via secretariaatcrota@overijssel.nlVerwijst naar een andere website.

Mevrouw Kuiper-Bos van Natuur en Milieu Overijssel (hierna NMO) is voorgedragen als vervangend lid van de heer Nijboer, die enige tijd geleden lid was van CRO TA. Na het vertrek van de heer Nijboer was het van belang dat de organisatie weer deel zou nemen aan CRO TA. We zijn dan ook erg verheugd dat ze deel uit wil maken van de commissie en dat ze vanaf vandaag ook officieel is toegetreden als lid.

Bij de benadering door de secretaris heeft mevrouw Kuiper-Vos kenbaar gemaakt dat de wens is vanuit lokale organisaties en inwoners om voorafgaand aan de CRO TA-overleggen een bijeenkomst te organiseren (op initiatief van NMO) om de geluiden weer over te kunnen brengen naar de commissie. Hier is positief op gereageerd door de leden van CRO TA. De voorzitter geeft aan dat er middelen zijn om dit te financieren. Verdere invulling en organisatie, waaronder de financiering wordt opgepakt door de secretaris i.o.m. mevrouw Kuiper-Vos.

Er zijn voorafgaand aan de vergadering 2 punten voor de rondvraag ingediend:

1. Vaststelling volgende vergadering na publicatie PlanMER medio mei/juni 2025.
2. Communicatie bekendmaking bijeenkomsten omwonenden.

Vaststelling volgende vergadering na publicatie PlanMER medio mei 2025

Tijdens deze vergadering is aangegeven dat de commissie graag spoedig na publicatie van het plan-MER een extra bijeenkomst wil organiseren. Defensie zal hier ook bij aanwezig zijn om ons een toelichting te kunnen geven op het rapport. De secretaris zal contact opnemen met de heer Adriaanse van Defensie om een datum af te stemmen en vervolgens de commissieleden deze opties voorleggen.

Communicatie bekendmaking bijeenkomsten omwonenden

Het is belangrijk dat wij als Commissie goed communiceren met onze omwonenden. Daarom stelt de heer Steenbergen voor om in samenwerking met de gemeenten Enschede, Oldenzaal, Dinkelland en Hengelo meer bekendheid te geven aan de CRO TA-vergaderingen. Er zijn mogelijk nog vele inwoners die niet afweten van het bestaan van de Commissie. Door vergaderdata één tot twee weken van tevoren te publiceren, zijn de inwoners goed geïnformeerd en kunnen deelnemen aan de vergaderingen. Open communicatie is essentieel en als er gasten aansluiten, kunnen zij van tevoren ook hun vragen indienen bij de secretaris. De leden van CRO TA ondersteunen dit voorstel en de vraag is gesteld aan de secretaris om deze coördinatie in samenwerking met de gemeenten op te pakken. De voorzitter stelt voor om per gemeente de juiste communicatiemedewerker in te lichten en de secretaris de gegevens van deze medewerkers te sturen. 

Daarnaast geeft de heer Steenbergen aan dat hij de wens heeft dat Defensie haar oefeningen van tevoren en breder communiceert, bijvoorbeeld via plaatselijke kranten. Dit helpt om irritaties bij inwoners te voorkomen. Veel mensen zijn niet digitaal vaardig en kunnen de informatie op websites niet vinden. De voorzitter maakt kenbaar dat wij hier als Commissie niet direct invloed op hebben, maar wij kunnen deze zorg wel overbrengen naar Defensie.

Overige punten: 

• De heer Pohlman meldt dat sinds de vorige vergadering 4 hectare grond aan de onderkant van de startbaan is aangekocht, waardoor ze nog meer buurman zijn geworden. Daarnaast heeft hij afgelopen vrijdag een exemplaar van het boek "De Fliegerhorst Twente" aan burgemeester Bleken van Enschede overhandigd. Hij zal zorgen voor een nazending van de boeken voor de leden van de groten.
• De heer De Way geeft aan dat Dinkelland zeker zal aansluiten bij het proces rondom de communicatie richting inwoners.
• Mevrouw Bierman zou graag de presentatie, behorende bij agendapunt 4 willen ontvangen. De voorzitter maakt kenbaar dat de presentatie gedeeld wordt door de secretaris en de presentatie zal ook op de website van CRO TA geplaatst worden.

Actie
Extra overleg CRO TA inplannen een week nadat plan-MER openbaar is (medio 1e week juni).
Actie door
Secretaris

---

Actie
Verslag aanpassen op 1 punt en het definitieve verslag delen met de commissie en plaatsen op de webpagina van CRO TA.
Actie door
Secretaris

---

Actie
Presentatie behorende bij agendapunt 4 (overleg 22-04-2025) delen met commissie en gasten en plaatsen op de webpagina van CRO TA.
Actie door
Secretaris

---

Actie
Met gemeente Dinkelland, Hengelo, Oldenzaal en Enschede afstemmen of zij 2 weken voor een vergadering een bericht willen (laten) plaatsen in de plaatselijke krant om inwoners te informeren.
Actie door
Secretaris

---

Actie
Contact leggen met communicatiemedewerkers, hen informeren over het besluit en de contactgegevens van de juiste communicatiemedewerkers delen met de secretaris.
Actie door
Leden B\&W Dinkelland, Hengelo, Oldenzaal en Enschede

---

Actie
Defensie de vraag stellen hoe zij bestuurders meenemen in de besluitvorming rond de verschillende processen. De commissie wil hier graag een schriftelijke reactie op ontvangen.
Actie door
Secretaris

---

Actie
Defensie informeren dat inwoners graag vooraf worden geïnformeerd over eventuele oefeningen in hun gemeente.
Voorstel: naast online berichtgeving ook publicatie in de lokale krant. Hoe dit wordt ingevuld, is aan Defensie.
Actie door
Secretaris

---

Actie
Informatiebrief PS in routing brengen.
Actie door
Secretaris

• Op 11 juli 2024 is de heer B. Brand voorgedragen als voorzitter.
• Op 11 juli 2024 is de heer T. Melief voorgedragen als vicevoorzitter.
• Op 11 juli 2024 is besloten dat de vergaderingen van CRO TA standaard plaatsvinden in het gemeentehuis van Dinkelland.
• Op 22 april 2025 is mevrouw A. (Andrea) Kuiper-Vos (NMO) officieel toegetreden als lid van CRO TA.
• Op 22 april 2025 is de heer R. (Richard) de Way (lid B&W Dinkelland) officieel toegetreden als lid van CRO TA.