Dossier Wolf
De wolf is terug in Nederland
Op deze pagina staan de belangrijkste vragen en antwoorden over de wolf. Ook vind je hier het interprovinciaal wolvenplan, met daarin de gezamenlijke aanpak van de 12 provincies over de wolf. Taken van de provincies zijn bijvoorbeeld soortenbescherming, monitoring, tegemoetkomingen in faunaschade en het verlenen van ontheffingen.
Terugkeer van de wolf in Overijssel
De wolf is na 180 jaar terug in Nederland. Voor de een is dat de kroon op ons natuurbeleid. Voor de ander vormt de wolf een bedreiging. In Overijssel verwachten deskundigen geen blijvende roedel. Daarvoor is de provincie te dicht bevolkt, is er te weinig aaneengesloten natuur en teveel recreatie. De wolven die in Overijssel zijn gezien, waren op doortocht naar bijvoorbeeld de Veluwe.
Jaaggedrag van de wolf
Trekkende wolven vertonen jaaggedrag. Het liefst op wild. Maar soms worden ook schapen slachtoffer. Vooral wanneer die in een omheinde omgeving verblijven. De rennende schapen activeren het jachtinstinct van de wolf. Dan komt het voor dat een wolf meerdere schapen bijt. Dat is rampzalig voor de dieren en hun eigenaren. Toch worden de meeste schapen doodgebeten door honden en vossen, landelijk zo’n 13.000 per jaar.
Lees online op BIJ12: interprovinciaal wolvenplan
In het interprovinciaal wolvenplan staat de gezamenlijke aanpak van de 12 provincies over de wolf. Taken van de provincies zijn bijvoorbeeld soortenbescherming, monitoring, tegemoetkomingen in faunaschade en het verlenen van ontheffingen.
Lees het interprovinciaal wolvenplan op de website van BIJ12.nl

Contact
Sjors van der Graaf
Coördinator Faunabeheer
Telefoon: 06 10 70 59 88
Vragen en antwoorden over de wolf:
Schade door de wolf kan gemeld worden bij BIJ12, dit is de uitvoeringsorganisatie voor de provincies. Zij zijn bereikbaar tijdens kantooruren op nummer 085 486 22 22. Meer informatie over schade door wolven is te vinden op de website van BIJ12.
Schade aan landbouwhuisdieren
Wanneer landbouwhuisdieren worden gebeten waarvan men vermoedt dat dit door een wolf is gebeurd, kan dit gemeld worden bij de uitvoeringsorganisatie voor de provincies BIJ12 (tijdens kantooruren op nummer 085 486 22 22). Het is heel belangrijk dat het verwonde of gedode dier niet wordt verplaatst tot de DNA-bemonstering heeft plaatsgevonden (vaak binnen 24 uur). Bij verplaatsing wordt het aanwezige DNA-materiaal van het dier dat de verwonding aangericht heeft vernietigd. Hierdoor is dan niet meer aan te tonen met DNA-onderzoek of het een wolf is geweest. Dat is van belang, om uit te sluiten dat het dier niet door een hond of vos is (dood)gebeten.
De wolf is een wild dier dat uit zichzelf door Overijssel trekt. Het feit dat de wolf in Overijssel komt zien wij als een succes op het natuurbeleid en een aanvulling op de aanwezige fauna. De wolf is een beschermd dier en als provincie hebben wij ook de verantwoordelijkheid zorg te dragen voor de instandhouding van in het wild levende dieren.
Wolven komen van origine in Nederland voor maar zijn eeuwenlang bejaagd, totdat er alleen in dunbevolkte gebieden van Noord- en Oost-Europa en in berggebieden nog wolven voorkwamen. In 1982 hebben wolven, vanwege hun lage aantallen, een Europese beschermde status gekregen (Conventie van Bern). Langzaam breidt de wolf zich uit over Europa. Met gezenderde dieren is aangetoond dat de wolven die Overijssel binnenkomen, meestal afkomstig zijn uit het oosten van Duitsland.
Wolven die een nieuw leefgebied zoeken, zullen zich vestigen in natuurgebieden waar voldoende rust en voldoende (natuurlijk)voedsel te vinden is. Dit betekent dat het om grote natuurgebieden gaat, waar niet veel recreanten komen en waar groot wild (reeën, edelherten, damherten, wilde zwijnen) aanwezig is.
Wageningen University & Research doet onderzoek naar de wolf. Op de website van de universiteit wordt maandelijks een update gegeven over de wolf in Nederland.
In de pers verschijnen regelmatig artikelen over wolven, waarbij de angst geuit wordt dat men niet meer kan recreëren in natuurgebieden waar wolven voorkomen en dat er een gevaar voor kinderen is. Uit gebieden waar reeds langere tijd wolven leven (zoals Zweden, Duitsland, de Franse Alpen), weten we dat deze redenering niet juist is: wolven zijn schuwe dieren die juist mensen mijden. Mocht men onverhoopt een wolf tegenkomen, dan is het zaak het dier zoveel mogelijk met rust te laten. Lees meer tips op de website wolveninnederland.nl.
Mens en hond
Wolven zullen honden die bij mensen lopen, niet benaderen. De ontmoeting tussen een loslopende hond en een wolf, kan mogelijkerwijs wel tot een confrontatie leiden. In alle natuurgebieden is het verboden om honden los te laten lopen, hier ligt dus een verantwoordelijkheid van de hondenbezitter.
Uit ontlastingsonderzoek van de gevestigde wolven op de Veluwe (“territoriale wolf”) blijkt dat zo’n dier zich vrijwel geheel richt op groot wild (reeën, wilde zwijnen of hertenkalven). Bij territoriale wolven zijn op dit moment vrijwel geen schademeldingen aan landbouwhuisdieren bekend. Hier tegenover staat de schade aan landbouwhuisdieren (vooral schapen) die veroorzaakt wordt door zwervende dieren die op zoek zijn naar een nieuw leefgebied. Deze wolven kennen het gebied niet en weten niet op welke plekken het wild zich ophoudt. Het gevolg is dat wanneer ze geen wild kunnen vinden ze zich richten op landbouwhuisdieren (schapen).
In 2018 zijn in Nederland 44 vastgestelde wolvenaanvallen op landbouwhuisdieren geweest. In Overijssel zijn daarbij 54 schapen gedood. Ook in Drenthe werden schapen (52) door wolven gedood. De schade in deze provincies is groot, omdat ze op de route van rondtrekkende wolven liggen. In Gelderland (5), Brabant (2) en Limburg (15) werden minder schapen gedood. Deze slachtoffergetallen lijken groot, maar het aantal schapen dat jaarlijks door loslopende honden en vossen wordt (dood)gebeten is een honderdvoud hiervan (circa 13.000).
De wolf is een beschermde diersoort en mag daarom niet gedood of op gejaagd worden. Op de website van uitvoeringsinstantie BIJ12 is informatie te vinden over mogelijke preventieve maatregelen tegen wolvenaanvallen, zoals elektrische rasters, gaasrasters of kuddewaakhonden.
Indien een wolf ernstig gewond is geraakt, besmet is met hondsdolheid, zich specialiseert op landbouwhuisdieren als vaste prooi, zijn schuwheid voor mensen verliest of hybridekenmerken heeft, is het beter het dier te doden. Hiervoor dient een ontheffing te worden aangevraagd. Welke voorwaarden en regels hierover zijn afgesproken staan vermeld in het interprovinciaal wolvenplan op de website van BIJ12.nl.
Wanneer u een wolf aanrijdt geldt net als bij aanrijdingen met ander groot wild dat u ter plaatse contact opneemt met de politie. Doorrijden is strafbaar. De politie regelt dat er een faunabeheerder komt. Dode dieren die een beschermde status hebben, mag u niet verplaatsen. Wel kunt u foto’s maken van de situatie ter plaatse.
Wanneer het dier niet fataal geraakt is, kan het zijn dat het dier vlucht. Ook dan is het belangrijk dat u de aanrijding meldt en niet doorrijdt. Benader een gewonde wolf die niet vlucht niet, het dier kan u aanvallen.
Neem contact op met de politie. Deze zal regelen dat er een faunabeheerder komt. Benader een gewonde wolf die niet vlucht niet, het dier kan u aanvallen.